วิธีการเลือกรองเท้า
วิธีการเลือกรองเท้าให้เหมาะสมแบ่งออกเป็นสองส่วน คือ เลือกให้เหมาะกับลักษณะเท้า และเลือกให้เหมาะกับขนาดของเท้า
ลักษณะเท้าของคนเรา มีความแตกต่างกัน หากแบ่งตามความสูงของอุ้งเท้า แบ่งได้เป็น เท้าแบน ผู้ที่มีอุ้งเท้าสูง และอุ้งเท้าปกติ
เท้าแบน คือ เท้าที่ส่วนโค้งของเท้าหรือที่เรียกว่า อุ้งเท้า มีน้อยหรือไม่มีเลย แบ่งเป็นเท้าแบนแบบยืดหยุ่น คือ มีลักษณะแบน เมื่อเหยียบพื้นเท่านั้น แต่ในขณะนั่งยังเห็นอุ้งเท้า ควรสวมรองเท้า ที่มีตรงกลางนูนขึ้น เพื่อช่วยพยุงอุ้งเท้า เลือกรองเท้าหุ้มส้น เพื่อพยุงไม่ให้ส้นเท้าบิด และเท้าล้มเข้าด้านใน ส่วนเท้าแบนชนิดติดแข็ง หรือถาวร คือ มีเท้าแบนตลอดเวลาทั้งขณะนั่งและยืน มักมีเท้าส่วนกลางกว้างกว่าปกติ ควรเลือกรองเท้าที่ด้านข้างกว้าง และมีพื้นนิ่มใส่สบาย
ผู้ที่มีอุ้งเท้าสูง มักมีปัญหาการปวดบริเวณฝ่าเท้า และส้นเท้า เพราะบริเวณนี้ต้องรับน้ำหนัก แทนส่วนของอุ้งเท้าตรงกลางที่สูง จึงควรใส่รองเท้า ที่มีลักษณะเสริมอุ้งเท้าส่วนกลาง เพื่อช่วยกระจายน้ำหนัก จากฝ่าเท้า และส้นเท้ามาที่อุ้งเท้า รองเท้าควรมีพื้นนิ่ม และมีความยืดหยุ่น แต่ถ้ามีหน้าเท้ากว้าง หรือมีนิ้วหัวแม่เท้าเอียง ควรเลือกรองเท้าที่มีหน้ากว้าง ส้นเตี้ย พื้น และหนังด้านบนนุ่ม จะได้ไม่กดเท้า
ส่วนการเลือกรองเท้าให้ขนาดเหมาะสมกับเท้า ควรเลือกรองเท้าที่ความยาว ของรองเท้ายาวกว่านิ้วเท้าที่ยาว ที่สุดประมาณครึ่งนิ้ว ส่วนที่กว้างที่สุดของเท้าตรงกับส่วนที่กว้างที่สุด ของรองเท้า ทดลองรองเท้าทั้งสองข้าง และทดลองยืน – เดินก่อนซื้อทุกครั้ง ควรเลือกซื้อช่วงบ่าย ๆ เพราะเท้าจะมีขนาดใหญ่ขึ้น จากการเดินมาทั้งวัน รองเท้าที่ปรับขนาดได้ เช่น รองเท้าผูกเชือกจะทำให้ใส่ได้กระชับมากขึ้น และส้นรองเท้าที่ยืดหยุ่นจะช่วยลดแรงกระแทกที่เท้าได้
การเลือกใส่รองเท้า ที่ไม่เหมาะสมกับรูปเท้า อาจส่งผลทำให้ปวดเท้าได้ เช่น หากใส่รองเท้าหน้าแคบเกินไป อาจเสียดสีเท้า และทำให้มีนิ้วหัวแม่เท้าเอียงมากขึ้น หากใส่รองเท้าที่ไม่เหมาะสม กับลักษณะอุ้งเท้า อาจทำให้ปวดอุ้งเท้า ข้อเท้า ฝ่าเท้าและปวดส้นเท้า หากปวดมาก อาจทำให้ท่าทางการเดินเปลี่ยนไป อาจลามไปปวดถึงข้อเข่า ข้อสะโพกและหลังได้ การใส่รองเท้าไม่เหมาะสมกับรูปเท้า อาจทำให้เอ็นฝ่าเท้าอักเสบเรื้อรัง ทำให้ปวดส้นเท้าบ่อย ๆ ซึ่งจะปวดมากหลังจากตื่นนอน ฉะนั้นการนำความรู้เรื่องการสวมใส่รองเท้าจึงสำคัญต่อสุขภาพโดยรวมได้
เพราะฉะนั้น สิ่งสำคัญในการเลือกรองเท้า คือ ต้องเลือกให้เหมาะสมกับสรีระรูปเท้าของเรามากที่สุด
บทความโดย ผศ.พญ.นวพร ชัชวาลพาณิชย์ ภาควิชาเวชศาสตร์ฟื้นฟู
คณะแพทยศาสตร์ ศิริราชพยาบาล
บทความเพื่อสุขภาพจากคลินิกกายภาพบำบัด